Dinsdagavond mogen de politieke partijen hun mening geven over het voornemen van het college van B&W om te gaan scheiden met de HVC voor de afvalinzameling. De hoge verwachtingen uit 2011 van deze samenwerking bij de gemeentepolitiek zijn nooit waargemaakt, zo tonen harde cijfers aan over de afvalinzameling van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Acht jaar nadat de gemeenteraad van Bergen hoopvol in zee ging met HVC om de povere afvalscheiding in Bergen naar een hoger niveau te tillen, zijn de scheidingsresultaten nauwelijks beter dan in de tien jaar daarvoor. Waar vergelijkbare gemeenten een positieve trend voor elkaar krijgen van 160 kilogram restafval in 2015 naar 129 kilogram in 2018, komen huishoudens in Schoorl, Egmond en Bergen al twintig jaar niet onder de 200 kilogram, met alleen maar uitschieters naar boven. De laatste jaren zelfs rond de 230 kilogram, aldus wethouder Erik Bekkering van Duurzaamheid.

De wethouder herinnerde in maart eraan dat de landelijke opgave in 2020 100 kilogram restafval per huishouden is, en in 2025 nog maar 30 kilogram. Het verbranden van dit afval wordt steeds zwaarder belast, wat inwoners gaan merken aan een veel hogere afvalstoffenheffing. Voor andere gemeenten is dat een motivatie om flinke maatregelen te nemen, die inmiddels vruchten afwerpen. In de gemeente Bergen lukt dat al jaren niet.

Volgens raadslid Froukje Krijtenburg van GroenLinks is dat zeer teleurstellend, maar moet de gemeenteraad van Bergen ook de hand in eigen boezen steken: "Misschien heeft HVC deels niet geleverd wat verwacht mocht worden, maar het lag ook zeker aan de vroegere gemeentepolitiek. Door de polarisatie van de afgelopen jaren kon de raad het nergens over eens worden, dus ook niet over een beter afvalbeleid. Daardoor is weinig terecht gekomen van de besparingen die de burgers in 2011 in het vooruitzicht waren gesteld door met HVC in zee te gaan." Dinsdagavond zal zij de noodzaak van drastische maatregelen benadrukken. Stoppen met HVC en verder gaan binnen de BUCH voor de afvalinzameling lijkt haar wel het beste begin.

Tien jaar geleden deed Bergen het al veel slechter dan vergelijkbare gemeenten. De hoeveelheid afval per inwoner was veel meer dan elders, en een groot deel van dat afval belandde in de grijze bak. De toenmalige wethouder Cees Roem sprak destijds in de gemeenteraad van 'een afvalanarchie', waar 30% meer afval werd aangeboden dan verwacht mocht worden.  De expertise van HVC met afvalinzameling was een belangrijk argument om met dit overheidsbedrijf in zee te gaan en hun hogere tarieven te betalen. Investeringen zouden zich terugverdienen door minder afval te moeten verbranden en betere scheiding, en dat zou de afvalstoffenheffing drukken. Daarvan is niets terechtgekomen, zo tonen data vanaf 2001 aan die gemeenten aanleveren bij het Centraal Bureau voor de Statistiek.

De inzameling van sommige afvalstromen zoals oudpapier gaan zelfs aanzienlijk slechter. Jaarlijks houdt een huishouden in Bergen sinds 2012 per jaar tussen de 50 en 60 kilogram oudpapier apart, en belandt nog circa 40 kilogram tussen het restafval. Voordat HVC de inzameling ging doen, werd minimaal 70 kilogram per jaar apart gehouden. Heiloënaren komen daar nog steeds boven, dus het ligt niet alleen aan minder papier in de brievenbus. Vergelijkbare gemeenten weten de laatste jaren gemiddeld 7 kilogram meer papier apart in te zamelen dan de HVC in Bergen. Als er tussen het restafval niets meer zou worden aangetroffen dat ook gescheiden had kunnen worden, blijft niet meer dan 20 tot 30% van het huidige gewicht over.

Dinsdagavond vergadert de Algemene Raadscommissie over de kwestie. Krijtenburg van GroenLinks verwacht dat de flink hogere belastingen op verbranding de gemeenteraad deze keer over de streep kan trekken om het nu wel met elkaar eens te worden hoe het anders moet. Ze ziet veel in een combinatie van een derde rolemmer voor plastic, blik en drinkkartons met een heffing per keer dat je de grijze rolemmer met restafval aan de weg zet.

VVD-raadslid en oud-wethouder Cees Roem ziet alleen iets in het eerste. Als wethouder die in 2011 de samenwerking met HVC regelde, uit hij nu zijn teleurstelling over het gebrek aan zelfreflectie bij zowel de HVC als het college van B&W om ook naar de eigen rol te kijken waarom de samenwerking sinds 2012 zo weinig successen kent. Volgens hem heeft Bergen nu geen behoefte aan verwijten over en weer, maar wel aan een constructieve opstelling van iedereen om de komende jaren de inhaalslag te maken.