De gemeente Bergen krijgt maar geen grip op de afvalproductie in de gemeente. De inwoners boden in 2019 gezamenlijk 18.650.000 kg afval aan. Per inwoner is dat gemiddeld 623 kilogram, 23 meer dan in 2018. Waar de afvalcijfers in veel gemeenten een positieve trend laten zien in de laatste tien jaar, is daar in Bergen nog geen spoor van te bekennen. Het vertaalt zich al in een afvalstoffenheffing die jaarlijks vele tientallen euro's hoger is dan elders.

Dat blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek, het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (COELO) en de laatste afvalcijfers over 2019 die de gemeente Bergen deze maand verstrekte aan Duinstreek Centraal. Het komt mogelijk ter sprake in het gesprek dat HVC en wethouder Bekkering vandaag hebben over de afvalinzameling na 2021.

Het gemeentebestuur lijkt het optimisme van tien jaar geleden te hebben laten varen dat investeringen van de gemeente in inzameling en afvalscheiding kunnen leiden tot minder afval, betere afvalscheiding en een lagere afvalstoffenheffing. In de Kadernota 2021 wordt juist aangekondigd dat de afvalstoffenheffing waarschijnlijk nog meer omhoog moet na een nieuw Grondstoffenplan met nieuwe voornemens voor investeringen in afvalinzameling.

Landelijk zijn doelstellingen geformuleerd om de hoeveelheid afval terug te dringen en een groter percentage gescheiden in te zamelen. Afvalverbranding bij HVC is de duurste vorm van afvalverwerking, die de komende jaren verder wordt ontmoedigd met stijgende belastingen op afvalverbranding. Afval dat gescheiden is ingezameld, kan vaak nog geld opbrengen en zo de afvalstoffenheffing drukken. Om flinke stijging van de afvalstoffenheffing te voorkomen, zijn vrijwel alle gemeenten aan de slag gegaan met ambitieuze beleidsplannen. Dat begint daar vruchten af te werpen, zo blijkt uit de Grondstoffenanalyse van de gemeente Bergen. Daarin staan vergelijkingen met andere gemeenten. De hoeveelheid aangeboden fijn restafval daalt elders gestaag van 160 kilogram gemiddeld in 2015 naar 129 kilogram in 2018. Bergen stuitert in dezelfde periode grillig omhoog en omlaag tussen de 199 en 223 kilogram. De politiek in Bergen kon het de afgelopen jaren niet eens worden over ingrijpende maatregelen, zoals een derde rolemmer voor plastic, blik en drinkkartons en een apart ophaaltarief voor elke keer dat de grijze bak wordt geleegd.

Als inwoners van de gemeente Bergen denken dat ze het glas, oud papier en GFT samen al keurig apart houden, dan wijzen sorteerproeven anders uit. In de grijze bakken vinden speurneuzen per inwoner nog tientallen kilo's GFT-afval, glas, oud-papier en karton, en textiel. Veel meer dan de helft van het restafval in de grijze bakken kan ook gescheiden worden ingezameld. Als de gemeente aan een inhaalrace wil beginnen, moet er dit jaar 100 kilogram restafval per inwoner overblijven, dat maar 25% is van de totale hoeveelheid huishoudelijk afval.

Donderdag hebben de gemeente Bergen en HVC een gesprek. Het college van B&W kondigde eerder aan HVC na 2021 niet langer te willen als afvalinzamelaar, maar met de andere BUCH-gemeenten samen te willen optrekken. De gemeenteraad had nog een hoop vragen bij de voorgenomen breuk. Wethouder Bekkering was bereid om meer tijd te nemen voor een zorgvuldig proces. Met HVC zit hij vandaag om tafel om te zien of ze het afval ook in 2022 nog kunnen inzamelen. Voor daarna zijn ze dan ook misschien weer in de race.

Bij HVC wordt het ontzettend betreurd als de gemeente Bergen HVC na 2021 niet meer zou willen als afvalinzamelaar. Volgens Susan Baks heeft HVC meer dan wie dan ook de expertise in huis om een optimaal rendement te halen uit de afvalinzameling, zelfs bij hardnekkige afvalproducenten zoals de inwoners van Bergen. Baks denkt dat het mogelijk moet zijn om de inzameling in Bergen zo te verbeteren dat de trend daar gekeerd kan worden. HVC is ook bereid zelf zonder extra kosten het grondstoffenplan te schrijven, als gemeente Bergen daarom vraagt.